 |
| Στη φωτογραφία: Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Παλαιολόγος και συνοδεία του. |
Ιανιτσαροι οι σωματοφύλακες του Αυτοκράτορα
Μέσα 14ου αιώνα μΧ , κάπου στη νότια Ευρώπη
Είμαστε στο 1352μΧ και ο Βένετο Γενουανικος πόλεμος είχε τελειώσει. Αρκετοί ναυτικοί από την Καταλονία ( ή από Αραγονία ) επιλέξαν να μείνουν στην Κωνσταντινούπολη. Ο Γρηγοράς γράφει για αυτό:
” Ο αυτοκράτορας Κατακουζηνός μάζεψε 500 περίπου Καταλανούς που είχαν ξεμείνει στην πόλη… Όλοι τους με ελαφρύ εξοπλισμό ζητιανευαν εδώ και εκεί στους δρόμους της Πόλης. Έτσι τους εξόπλισε και τους τάισε και έγιναν σωματοφύλακες του αφού δεν εμπιστεύονταν κανένα Ρωμαίο να έχει δίπλα του και να τον προστατεύει , αφού οι Ρωμαίοι άλλαζαν αμέσως στρατόπεδο και ενώνονταν με τον εχθρό του. ”
Φυσικά κανείς από αυτούς δεν είχε ενταχθεί στην Φρουρά του Παλατιού. Απλά ήταν οι σωματοφύλακες του Κατακουζηνού. Δεν υπάρχουν επίσης πληροφορίες ότι οι σωματοφύλακες αυτοί υπήρχαν μετά το 1354. Ωστόσο η Ελισάβετ Ζαχαριάδου προσπαθώντας να εξηγήσει τα είδη της αυτοκρατορικής φρουράς βασισμένη στα αρχεία του Σιλβέστρου Συροπουλου για το Συμβούλιο της Φερράρα Φλωρεντίας , υποθέτει ότι αυτό το σώμα σωματοφύλακων υπήρξε έως τον 15ο αιώνα. Σύμφωνα με τον Συρόπουλο , πριν ο αυτοκράτορας Ιωάννης ο 8ος ο Παλαιολόγος και ο Πατριάρχης Ιωσήφ ο 2ος φύγουν για το Συμβούλιο, το 1437, είχαν μια αλληλογραφία μεταξύ τους η οποία είναι πολύ σημαντική γράφει λοιπόν ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιωσήφ ο 2ος στον αυτοκράτορα Ιωάννη τον 8ο Παλαιολόγο:
” …Αφού δεν έχεις απολύσει τους Ιανιτσαρους , τότε γιατί να ταξιδέψω με τους δικούς μου φρουρούς; ”
Στην Φερράρα ενώ το Συμβούλιο συνεχίζονταν : ” …ο αυτοκράτορας βρήκε ένα μοναστήρι 6 μίλια μακριά από τη Φερράρα και έμεινε εκεί μαζί με μερικούς άρχοντες , τους στρατιώτες του και τους Ιανιτσαρους του, αφήνοντας την πολυκοσμία της Φερράρα. ”
Λίγο καιρό αργότερα στην Φλωρεντία ενώ το συμβούλιο συνεχίζονταν, ενώ οι Λατίνοι πίεζαν την Ρωμαϊκή ( Βυζαντινή ) αποστολή να αποδεχτούν την ένωση των εκκλησιών, οι Λατίνοι ανέστειλαν το συμβούλιο για πάνω από 3 μήνες αυτό είχε σαν αποτέλεσμα :
” Όλοι μας υποφέραμε από έλλειψη αγαθών , και πιο πολύ οι Γιανιτσαροι του αυτοκράτορα οι οποίοι ήταν οι φτωχότεροι από όλους μας. ”
Τότε είπαν στον Μέγα Πρωτοσύγκελο να παρέμβει προς τον αυτοκράτορα. Μου ας και κάνεις δεν είχε χρήματα τότε οι εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι έδωσαν στους Γιανιτσαρους τα ενδύματα τους να τα πουλησουν για να μπορέσουν να βρουν χρήματα για να αγοράσουν φαγητό. Λίγες μέρες μετά οι Γιανιτσαροι επέστρεψαν με ελάχιστα εφόδια και έφεραν πίσω τα ρουχα. Κανείς δεν αγόρασε τα ενδύματα γιατί ήταν φθαρμένα και συνεχίζει : ” ένας πούλησε τα όπλα του και άλλος την στολή του. ”
Τότε ο Μέγας Πρωτοσύγκελος τους πρότεινε να επισκεφθούν 2 αρχιερείς που αντιτίθενται στην ένωση των εκκλησιών. Ήταν ο επίσκοπος Εφέσου και ο Μέγας Σακελλάριος. Τους είπε να τους ρωτήσουν γιατί δεν θέλουν την ένωση. Έτσι και έγινε συνεχίζει : ” Πάνω από 20 ” από αυτούς πήγαν στον Μέγα Σακελλάριο και του είπαν :
” Γιατί δεν αφήνεται η ένωση εκκλησιών να γίνει; Θέλετε να πεθάνουμε όλοι εδώ από πείνα; ”
Τότε τρομοκρατημένος ο Μέγας Σακελλάριος υποσχέθηκε ότι θα μεταφέρει τα αιτήματα τους στον Πατριάρχη.
Η Ζαχαριάδου εκτιμά ότι οι Γιανιτσαροι ήταν στην υπηρεσία του αυτοκράτορα ως σωματοφύλακες, πήγαν στο συμβούλιο πιο πολλοί από 20 και δεν πρέπει να συγχέονται με τους άρχοντες και τους στρατιώτες. Επίσης έπαιξαν ένα πολύ μικρό ρόλο στο συμβούλιο της ένωσης των εκκλησιών.
Το όνομα τους Ιανιτσαρους ή Γιανιτσαροι είναι Ελληνική παράφραση. Στα Βερβερικα είναι στρατιωτικός όρος που περιγράφει το ελαφρύ ιππικό. Από το 13ο αιώνα ο όρος αυτός ήταν σε χρήση στη Ευρώπη. Οι Ισπανικές πηγές αναφέρουν το ελαφρύ ιππικό ως cavalles genets ή ianets. Συνεπώς η Ζαχαριάδου λέει ότι οι Γιανιτσαροι προέρχονται από τους 500 Καταλανούς σωματοφύλακες που προσέλαβε ο αυτοκράτορας Κατακουζηνός. Μάλιστα υποθέτει ότι οι Οθωμανοί πήραν την λέξη από τους Βυζαντινούς και ονόμασαν Γενίτσαρους τον Νέο Στρατό τους.
Δημοσίευση σχολίου