Ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, που συνεχίζεται με σφοδρότητα τους τελευταίους μήνες, σηματοδοτεί μία από τις πιο κρίσιμες συγκρούσεις της σύγχρονης εποχής στη Μέση Ανατολή.
Του Θεόδωρου Χαρανίδη
17 Ιουνίου 2025
Το πεδίο των εχθροπραξιών δεν περιορίζεται πλέον μόνο σε "αντιπροσώπους" των δύο χωρών, αλλά πλέον εκδηλώνεται με απευθείας χτυπήματα, καταρρίψεις πυραύλων και επιθέσεις με drone μεγάλης εμβέλειας. Παρότι καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει προβεί σε επίσημη κήρυξη πολέμου, οι ενέργειες στο έδαφος καταδεικνύουν μια ακήρυχτη, αλλά πλήρως ενεργή πολεμική σύγκρουση.
Οι τελευταίες εξελίξεις
Το Ισραήλ έχει εντείνει τις αεροπορικές επιθέσεις σε εγκαταστάσεις των Φρουρών της Ιρανικής Επανάστασης στη Συρία, αλλά και σε στρατηγικά σημεία εντός του Ιράν, όπως βάσεις drone, κέντρα πληροφοριών και εγκαταστάσεις πυραυλικής ανάπτυξης. Από την άλλη πλευρά, το Ιράν έχει απαντήσει με μαζικές επιθέσεις με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV), χρησιμοποιώντας τόσο την τεχνολογία του όσο και τους συμμάχους του στην περιοχή, όπως η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι σιίτες αντάρτες Χούθι στην Υεμένη.
Οι επιθέσεις είναι όλο και πιο εξελιγμένες, με εκατέρωθεν χρήση τεχνολογίας ακριβείας, κυβερνοπολέμου και μέσων ηλεκτρονικού πολέμου. Ωστόσο, η σύγκρουση έχει φέρει στο φως σημαντικά κενά στην αεράμυνα και των δύο χωρών.
Τα προβλήματα του «Iron Dome» του Ισραήλ
Το διαβόητο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του Ισραήλ, Iron Dome, αν και έχει καταφέρει να αποτρέψει εκατοντάδες επιθέσεις με ρουκέτες τα τελευταία χρόνια, πλέον αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις. Το σύστημα έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει βλήματα μικρής εμβέλειας με προβλέψιμη τροχιά, κυρίως από το έδαφος της Γάζας. Ωστόσο, οι συνδυασμένες επιθέσεις με UAV και υπερηχητικούς πυραύλους από το Ιράν ή από συμμαχικά του εδάφη, έχουν φέρει το σύστημα στα όριά του.
Κατά την τελευταία μεγάλης κλίμακας επίθεση, δεκάδες drone και πύραυλοι εκτοξεύθηκαν ταυτόχρονα, με σκοπό να κορεστεί η αντίδραση των ισραηλινών συστημάτων. Αν και η πλειοψηφία των απειλών εξουδετερώθηκε, αρκετοί πύραυλοι διέφυγαν, πλήττοντας κρίσιμες στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές, προκαλώντας προβληματισμό στον στρατηγικό σχεδιασμό του Ισραήλ.
Η ανάγκη για αναβάθμιση του Iron Dome σε συνδυασμό με νέα συστήματα λέιζερ (όπως το Iron Beam) και ευρύτερο δίκτυο αεράμυνας είναι πλέον προτεραιότητα για την ισραηλινή κυβέρνηση.
Η προβληματική αεράμυνα του Ιράν
Σε αντίθεση με το Ισραήλ, το Ιράν δεν διαθέτει πυκνό και σύγχρονο δίκτυο αεράμυνας. Παρότι τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιάσει δικά του αντιαεροπορικά συστήματα, όπως το Bavar-373, αυτά δεν έχουν δοκιμαστεί σε πραγματικές συνθήκες ευρείας σύγκρουσης με μια δύναμη όπως το Ισραήλ.
Οι πρόσφατες αεροπορικές επιθέσεις που δέχθηκε η Τεχεράνη και άλλες μεγάλες πόλεις έδειξαν σοβαρές αδυναμίες στην έγκαιρη εντόπιση και αναχαίτιση των ισραηλινών πυραύλων cruise και stealth drone. Η γεωμορφολογία του Ιράν, η έλλειψη συμμαχιών που θα του παρείχαν υψηλού επιπέδου τεχνολογική αεράμυνα, αλλά και η παλαιότητα μέρους του εξοπλισμού (σοβιετικής προέλευσης) περιορίζουν τις επιχειρησιακές του δυνατότητες.
Παράλληλα, το Ιράν φαίνεται να ποντάρει περισσότερο στη φιλοσοφία της αποτροπής μέσω "καθολικής απάντησης" με μαζική χρήση μη συμβατικών μέσων, παρά στην ενεργητική άμυνα.
Επιπτώσεις και διεθνής ανησυχία
Η σύγκρουση Ισραήλ - Ιράν έχει ξεπεράσει τα σύνορα των δύο κρατών. Η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένου συναγερμού, με χώρες όπως η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να ανησυχούν για μεταφορά της κρίσης στα εδάφη τους.
Παράλληλα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία, παρότι υποστηρίζουν διαφορετικές πλευρές στρατηγικά, δείχνουν μια ασυνήθιστη διάθεση αποκλιμάκωσης, καθώς κανείς δεν επιθυμεί μια ανοιχτή περιφερειακή ανάφλεξη που θα επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία και ασφάλεια.
Δημοσίευση σχολίου